Zwiedzanie laboratoriów

MBE (Molecular-beam epitaxy) jak powstają cienkie warstwy? 

mgr Piotr Dziawa dla grup maks 6 osobowych, czas trwania ok 30-60min (do uzgodnienia z prowadzącym), grupy licealne i klasy  7-8 Szkoły Podstawowej. Podczas zwiedzania laboratorium uczniowie zapoznają się z techniką MBE. Dowiedzą się jak wygląda przygotowanie do wyhodowania cienkiej warstwy półprzewodnikowej, co trzeba zrobić by wyhodowany materiał wyszedł jak najczystszy. 

Obrazy uzyskiwane w Skaningowym Mikroskopie Elektronowym (SEM)

mgr inż. Wojciech Wołkanowicz dla grup maks 6 osobowych, czas trwania ok 30-60 min (do uzgodnienia z prowadzącym), klasy 7-8 Szkoły Podstawowej i grupy licealne. Skaningowy mikroskop elektronowy (SEM) jest podstawowym narzędziem badawczym pozwalającym na odkrywanie i badanie nowych a także obrazowanie istniejących materiałów, w szczególności tych niewidocznych dla oka. W czasie zwiedzania laboratorium zostanie wyjaśniona budowa i zasada działania mikroskopu SEM. Zostaną omówione metody interpretacji obrazów otrzymywanych w tym mikroskopie. Wykorzystywany w tym laboratorium skaningowy mikroskop elektronowy Hitachi FlexSEM 1000 o napięciu przyspieszającym elektrony do 20 kV pozwala na oglądanie przewodzących materiałówz rozdzielczością do 4nm. Mikroskop ten nie tylko pozwala na zobaczenie materiału próbki w bardzo dużym powiększeniu ale także pozwala wstępnie wyznaczyć skład chemiczny badanego tworzywa. W czasie pokazu uczniowie będą mogli obejrzeć pod mikroskopem i poznać skład chemiczny pewnego bardzo dobrze im znanego przedmiotu.

Rak i nanotechnologia – nowe strategie terapeutyczne i diagnostyczne

dr Izabela Kamińska, dr Bożena Sikora, dr Krzysztof Fronc, mgr Anna Borodziuk,  – dla grupy do 10 osób, czas trwania zajęć – 60 minut, grupy licealne. Podczas lekcji pokazowej uczniowie dowiedzą się o: 1. Metodach syntezy, wytwarzanych w Laboratorium Fizyki Biologicznej, nanocząstek, kropek kwantowych oraz struktur typu rdzeń/powłoka. 2. Właściwościach optycznych i magnetycznych wytworzonych struktur. Będą mieli również okazję zobaczyć na żywo luminescencję (upkonwersję) nanocząstek w roztworach organicznych oraz nanoproszków. 3. Potencjalnym ich zastosowaniu (hipertermia, terapia fotodynamiczna oraz obrazowanie MRI). Uczniowie zobaczą również pod mikroskopem optycznym rożne linie komórkowe (raka szyjki macicy (HeLa) , raka piersi (4T1) i inne.

Układanie pojedynczych warstw atomów w warunkach zbliżonych do próżni kosmicznej czyli hodowanie kryształów półprzewodnikowych metodą epitaksji

dr hab. Piotr Wojnar, mgr Wojciech Zaleszczyk  – dla grup 10 osobowych, czas trwania wykładu – ok. 60 min., tylko grupy licealne Krystaliczne półprzewodnikowe struktury - dwu, jedno i zero wymiarowe stanowią bardzo istotny element do zastosowań w elektronice, w biologii, medycynie i w życiu codziennym. Stanowią one niezbędny element laserów półprzewodnikowych, diod luminescencyjnych, detektorów promieniowania, czujników. W laboratorium epitaksji z wiązek molekularnych otrzymuje się bardzo uniwersalnymi metodami, z zastosowaniem nowoczesnych technologii, struktury krystaliczne: • złożone z szeregu bardzo cienkich warstw rożnych półprzewodników - struktury dwuwymiarowe (nanometry, angstremy) • nanondruty półprzewodnikowe - (średnica poniżej 100 nm) - struktury jednowymiarowe • kropki kwantowe - struktury zerowymiarowe. W czasie lekcji zostanie pokazane wyposażenie i działanie takiego laboratorium.

Świat widziany w skaningowym mikroskopie elektronowym

dr Tomasz Wojciechowski  – dla grup 10 osobowych, czas trwania wykładu –ok. 60 min., tylko grupy licealne Bohaterem lekcji będzie skaningowy mikroskop elektronowy. Zostanie wyjaśniona jego budowa i zasada działania. Będą omówione sposoby wykonywania preparatów i metody interpretacji obrazów otrzymywanych w mikroskopie. Skaningowy mikroskop elektronowy jest podstawowym narzędziem badawczym pozwalającym na odkrywanie i badanie nowych a także obrazowanie istniejących materiałów, w szczególności tych niewidocznych dla oka - materiałów o rozmiarach nanometrycznych. Posiadamy skaningowy mikroskop elektronowy NEON 40 firmy ZEISS o napięciu przyspieszającym 0.5÷30 kV i zdolności rozdzielczej 1,5 nm. Jest to mikroskop nowej generacji, całkowicie skomputeryzowany, posiadający system do litografii elektronowej firmy Raith. Przedstawione zostaną oryginalne wyniki ostatnich prac z zastosowaniem mikroskopii elektronowej, między innymi w elektronice, w badaniach materiałowych. W ramach lekcji uczniowie zwiedzają pracownię mikroskopii elektronowej.

Trojwymiarowy nanokrajobraz-Skaningowe mikroskopy próbkujące

dr Marta Aleszkiewicz – dla grup max. 10 osobowych, czas trwania wykładu – ok. 60 min., tylko grupy licealne. Skaningowy mikroskop tunelowy STM zapoczątkował powstanie całej licznej rodziny mikroskopów próbkujących, w których wykorzystuje się różne rodzaje oddziaływania nanometrowych rozmiarów sondy z powierzchnią. Można nimi badać różne własności powierzchni z niezwykle wysoką rozdzielczością. W czasie wykładu poznamy zasadę działania STM, dowiemy się jakie są inne popularne rodzaje mikroskopów próbkujących, zobaczymy jak wygląda pomiar takim mikroskopem oraz obejrzymy przykłady, czego można się z takich badań dowiedzieć.

Nanotechnologia od kuchni – wzrost nanosłupków przy pomocy kuchenki indukcyjnej

dr hab. Bartłomiej Witkowski, mgr Monika Ożga - dla grup maksymalnie 4-osobowych – ok. 2-3 godziny, tylko grupy licealne Nanotechnologia to nauka zajmująca się wytwarzaniem i badaniem właściwości nanostruktur, czyli obiektów, dla których przynajmniej jeden z wymiarów jest mniejszy niż mikrometr. Tego typu struktury mogą mieć zupełnie inne właściwości i mogą mieć zastosowania w wielu dziedzinach życia (detektory, sensory, motoryzacja, elektronika, medycyna, itp.) Wytwarzanie nanostruktur często kojarzone jest z bardzo drogimi technologiami, tymczasem możliwe jest wytwarzanie niektórych nanostruktur bardzo prostym i szybkim sposobem. W czasie ćwiczenia uczniowie wytworzą nanosłupki tlenku cynku za pomocą zwykłej kuchenki indukcyjnej, a w drugiej części ćwiczenia zobaczą wynik swojej pracy za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego.

Jak rozpoznać pierwiastek? Zważmy jego atom

dr hab. Rafał Jakieła – dla grup 10 osobowych, czas trwania – ok. 60 min., tylko grupy licealne W naszym laboratorium zapoznamy uczniów z najnowszymi technikami spektrometrii masowej, która umożliwia badanie zaawansowanych materiałów dla współczesnej elektroniki oraz badanie składów izotopowych próbek ziemskich lub pozaziemskich w celu datowania radioizotopowego.